دانستنی های جالب از خواب

همه ی ما مسحور رویاهایمان می شویم اما بیشترمان نمی دانیم به چه معنی هستند و بقیه حتی نمی توانیم رویاهایمان را به خاطر آوریم. کارشناسان می گویند دقت کردن در رویا هایمان می تواند در بهتر زندگی کردن به ما کمک کنند. پروفسور گیل دیلانی نویسنده ی کتاب ” در رویای شما” می گوید: هرشب وقتی خواب می بینید به صورت نا خودآگاه از آنچه که در زندگیتان می گذرد باخبر می شوید و اگر به خوبی به آنها توجه کنید می توانید بسیاری از مشکلات خود را حل کنید. وقتی خوابمان می برد چه اتفاقی می افتد؟
در ۹۰ دقیقه ی اول خواب درمراحل عمیق شدن قرار می گیرید که از خواب سبک تا خواب عمیق متغیرند. وقتی اصطلاحاً به مرحله ی خواب REM وارد می شوید، ضربان قلب و تنفس شما نا منظم می شوند چشم ها به سرعت حرکت می کنند و فعالیت مغز شما به سطحی می رسد که در هنگام بیداری است. در این هنگام ۸۰ درصد خواب خود را می بینید که اکثراً هم واضح هستند و این چرخه بین ۳ الی ۵ بار در طول شب تکرار می شود.
اما نکته ی جالب این است که در مرحله ی REM بقیه ی بدن شما اصطلاحاً فلج می شود چون در غیر این صورت ممکن است چیزی را که در خواب می بینید انجام دهید یا مدام به همسرتان لگد بزنید و یا حتی از رختخواب خارج شوید و به خودتان صدمه بزنید.
پس وقتی خواب می بینیم دقیقاً در مغزمان چه می گذرد؟ کارشناسان خواب در این زمینه مطمئن نیستند اما به نظر می رسد وقتی خواب می بینیم خاطرات با احساسات تلاقی می کنند. از یک طرف رویایی که می بینیم می تواند به ما کمک کند ازمسائل احساسی که در زندگی روزانه برایمان اتفاق می افتند بهترین استفاده را ببریم و از طرف دیگر روشی است که مغز برای طبقه بندی اطلاعات روز از آن استفاده می کند. به بیان دیگر وقتی خواب می بینیم بخش خاصی ازمغز خاطرات را طبقه بندی میکند، برخی را در حافظه ی بلند مدت ذخیره می کند و بقیه را دور می ریزد.
اگر خواب دیدن برای این است که خاطرات در حافظه ی ما طبقه بندی شوند پس چرا گاهی رویاها بسیار غیر واقعی و عجیب هستند؟ دکتر کوهلر می گوید: وقتی می خوابیم کنترل بخش خودآگاه ذهن خاموش می شود بنابر این مغز تجربیات مختلف ما را طبقه بندی می کند تا ترتیب آنها را حفظ نماید ( آیا فلان چیز با این یکی در یک روز اتفاق افتادند؟) مغز خاطرات ما را به شکل های عجیب و نا معمولی کنار هم قرار می دهد ( به همین دلیل خواب های عجیب می بینیم) تا اینکه خاطرات را به درستی به هم ارتباط دهد و آنها را در مغز بایگانی کند. چرا رویای خود را به خاطر نمی آوریم؟
به نقل از ایران ویج ، ما حتی اگر چیزی هم به خاطر نیاوریم همیشه چندین بار در طول شب خواب می بینیم. اگر در پایان یک چرخه ی خواب بیدار شویم احتمالاً رویایی را به خاطر خواهیم آورد ولی اگر تا رویای بعدی چرت بزنیم چیزی به خاطر نخواهیم آورد. از آنجایی که در ساعات اولیه ی صبح بیشتر در مرحله ی REM هستید بعد از بیداری بیشتر احتمال دارد رویای خود را به خاطر آورید تا اینکه مثلاً در نیمه های شب از خواب بیدار شوید. سن هم نقش مهمی در خواب دیدن دارد. هرچه سن ما بالا تر می رود خواب REM هم کمتر می شود چون مغز کودکان برای تکامل بیشتر به این تحریکات نیاز دارد به همین دلیل با بالا رفتن سن رویا ها از وضوح کمتری هم بر خوردارمی شوند.
پس حالا که خواب هایمان می توانند باعث رفع مشکلات روزمره ی ما شوند، به خاطر آوردن آنها مهم است. برای این کار یک کاغذ و قلم کنار تخت خواب خود داشته باشید تا به محض اینکه بیدار می شوید، حتی در نیمه های شب ، هر چه را به خاطر دارید بنویسید. اگر تنها یک لحظه را به خاطر می آورید قرار گرفتن در حالتی که خواب بودید می تواند کمک کند که چیز های بیشتری را به خاطر آورید.
 
  آیا این درست است که هرگز خودمان را در خواب نمی بینیم؟
خیر. بسیاری از افراد خودشان را در خواب می بینند اما گاهی ممکن است شبیه خودشان نباشند. پس آیا اگر در خواب مثلاً شبیه آنجلینا جولی هستید فقط فکر و خیال است؟
احتمالاً نه. وجود او در خواب شما نشانگربخشی از شخصیت شما است و و این رویا شباهت ها را مشخص می کند. مغز شما در تلاش است این پیام را بفرستد که شما برخی از خصوسیات این فرد را دارید؛ چه این فرد شخصی باشد که می شناسید یا خیر. اینکه شما در مورد این شخص چه فکر می کنید یا چه احساسی را در شما بر می انگیزد ممکن است همان چیزی باشد که در زندگی روزمره با آن مواجه هستید. بنابراین ممکن است رویای شما تشابه زندگی بشر دوستانه ی او را با میل شما به این کار نشان دهد یا اینکه شاید می خواهید چندین فرزند داشته باشید.
 من همیشه یک کابوس می بینم. چطور از دست آن خلاص شوم؟
تحقیقات نشان داده است که حدود ۸ درصد از بزرگسالان حد اقل هفته ای یک بار از کابوس های مزمنی مثل خفه شدن یا تحت تعقیب بودن رنج می برند. در اکثر مواقع این کابوس ها به دلیل فشارهای عصبی مداوم اتفاق می افتند. خواب بد در واقع روش مغز برای پردازش فشارهای عصبی و یافتن روش مقابله با آن ها در آینده است.
برای رهایی از شر کابوس ها باید با آن ها مقابله کرد. اگر زیاد کابوس می بینید به پزشک مراجعه کنید، گاهی مصرف بعضی دارو ها باعث آن می شوند؛ ولی اگر منشاء دارویی نداشته باشند شاید لازم باشد روش های کاهش استرس را امتحان کنید. یک روش محبوب در این زمینه ، روش درمان تمرین تصاویر IRT است. تمرکز این روش بر روی تغییر الگو های فکری مضر است. تحقیقی که در این زمینه انجام شده نشان می دهد که در۶۵ درصد افرادی که از این روش استفاده کرده اند کابوس ها به طور قابل ملاحضه ای کاهش یافته اند. به طور مثال خانمی این کابوس را داشت که در دریایی شنا می کند که پر از کوسه است.او کوسه ها را به دلفین تغییر داد و این رویای جدید را روزی دوبارتجسم می کرد یک بار صبح و یک بار قبل از خواب؛ بعد از چند هفته کابوس او از بین رفت.
 
  چرا گاهی رویاها آنقدر حقیقی به نظر می آیند که با خنده یا گریه از خواب بر می خیزیم؟
به نقل از ایران ویج ، به این دلیل که هنگام خواب دیدن مغز شما درست به اندازه ی زمان بیداری فعال است. در حقیقت بخش هایی از مغز که تصاویر را پردازش می کنند یا بخش هایی که احساسات را تنظیم می کنند از زمان بیداری فعال تر هستند. به همین دلیل است که گاهی رویا ها بسیار واضح هستند و احساسات زیادی را بر می انگیزند. به احساسات منفی که یک رویای خاص در شما بر می انگیزد توجه کنید خصوصاً اگردر طول روز ذهن شما را مشغول کرده باشد و به آخرین باری که آن احساس را در زندگی عادی داشتید فکر کنید؛ به این ترتیب متوجه می شوید که مثلاً وقتی با همسرتان مشاجره داشتید این احساس را تجربه کردید یا مسائلی از این قبیل. به طور معمول زیاد طول نمی کشد که منشاء آن احساس را پیدا کنید و موضوع را خاتمه دهید. آیا خوابی که می بینیم آینده را پیشگویی می کند؟
بسیاری از ما خواب هایی دیده ایم که در مورد اتفاقی در آینده خبر می دهند. مثلاً مرگ یکی از بستگان یا جدایی. اما در واقع رویای پیشگویانه، تنها نگرانی ناخودآگاه ما رانسبت به موضوع مورد نظر بیان می کند؛ حتی اگر دور از ذهن باشد. اگر بعد از بیداری احساس اضطراب داشتید از خود بپرسید که آیا سر نخ های این موضوع در زندگی من وجود دارد که نادیده گرفته شده باشند؟ مثلاً اگر در مورد اخراج شدن خواب دیده باشید؛ آیا با رئیس خود مشاجره نداشته اید؟
اگر در مورد مسائل پزشکی خواب دیدید حتماً آن را جدی بگیرید چون این روشی است که بدنتان به شما می فهماند که اتفاق عجیبی در جریان است. اگر خواب هایی مثل این را چندین بار دیدید حتماً برای انجام آزمایش به پزشک مراجعه کنید.