در ازدواج هدف مال و منال نباشد

در بسیاری از احادیث از کسانی که زن را به خاطر زیبایی و مال و ثروت او گزینش می کنند مذمّت شده است.رسول خدا فرمود:
«من تزوّج امرئه لا یتزوّجها الّا لجمالها لم یر فیها ما یحبّ و من تزوّجها لمالها و لایتزوّجها الّا له کله الله الیه فعلیکم بذات الدّین؛[۱]
کسی که زنی را فقط به خاطر زیبایی اش انتخاب کند از او خیر نمی بیند و کسی که او را فقط برای ثروت بگیرد خداوند او را به همان ثروت زن واگذار می‌نماید، پس بر شما باد به انتخاب زن دین دار.»و نیز امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:
«زنان را به خاطر زیبایی شان نگیرید، چه بسا زیبایی شان باعث هلاکتشان شود و نه برای اموالشان که بسا اموال آنها باعث طغیان آنها شود؛ ولی آنها را فقط برای دینشان انتخاب کنید.»[۲ ]
بنابراین ثروت و زیبایی و حسب و نسب نباید ملاک ازدواج شود بلکه باید ملاک اصلی، دین و ایمان باشد که جبران آن دو را نیز خواهد نمود. در انتخاب همسر برای دختر نیز همین ملاک ها مدّ نظر است. دختر خانم ها نیز نباید در انتخاب همسر، ثروت یا زیبایی یا نام و شهرت شوهر مورد توجّه آن ها باشد، بلکه ایمان و تقوا و اخلاق اجتماعی او مهم ترین ملاک انتخاب است.رسول خدا (ص) فرمود:
«اذا جائکم من ترضون دینه و امانته یخطب فزوّجوه… ؛[۳]
هرگاه کسی به خواستگاری آمد و دین و امانت داری او مورد پسند بود دختر به او بدهید.»
امام رضا علیه السلام فرمود:
«ان خطب الیک رجل رضیت دینه و خلقه فزوّجه و لا یمنعک فقره و فاقته؛[۴]
اگر مردی به خواستگاری دخترتان آمد و دین و اخلاق او را پسندیدید موافقت کنید و مبادا فقر و تهیدستی او مانع ازدواج شود که خداوند وعده داده آنها را بی نیاز گرداند.»
از این حدیث معلوم می شود در زمان های گذشته، مسائل اقتصادی نیز یکی از مشکلات ازدواج بوده و هم در قرآن و هم در احادیث تذکّر داده شده که این مسئله نباید مانع ازدواج شود؛ چه بسا با ازدواج، زندگی اقتصادی بهتر شود. شخصی حضور امام حسین علیه السلام رسید و درباره خواستگاران دخترانش با حضرت مشورت کرد. حضرت فرمود: اگر خواستگار با تقوی نزد تو آمد، دخترت را به ازدواج او درآور؛ زیرا افراد با تقوی به زن ستم نمی کنند، اگر دوستش داشته باشد، او را احترام می کند و اگر از دست او ناراحت شود به او ستم نمی کند.
شخص با ایمان، همتای فرد با ایمان است؛ یعنی اگر دختر خانمی با ایمان بود و آقا پسری نیز با ایمان بود، همتای هم خواهند بود و هیچ چیز دیگر مانند: ثروت، زیبایی و… نباید مانع ازدواج آن ها شود. رسول خدا (ص) فرمود: من غلام خودـ زید بن حارث ـ را به ازدواج دختر زیبای جحش (که از اشراف بود) درآوردم.
و نیز «ضباعه» دختر زبیر (که از بزرگان بود) به ازدواج مقداد که از مال دنیا چیزی نداشت درآوردم تا همه بدانند ملاک ازدواج، تقوی است «انّ اکرمکم عندالله اتقاکم»[۵] که معیار شرف و سربلندی است نه چیز دیگر…