هموفیلی و ورزش

بیماری هموفیلی (آرتریت هموفیلی) چیست؟
هموفیلی بیماری ارثی وابسته به جنس است که با ژن مغلوب انتقال می یابد. علت این بیماری کمبود عامل انعقادی ۸ است که در انعقاد خون نقش مهمی دارد.
گروه بندی بیماران هموفیلی:
این بیماران از نظر علائم بالینی و کمبود فاکتور انعقادی شامل چند گروه می شوند:
۱. بیمارانی که فاکتور انعقادی ۸ آنها تا حدود ۴۰% کاهش یافته باشد هیچ گونه علائم بالینی ندارند.
۲. بیمارانی که کاهش فاکتور انعقادی ۸ آنها تا حدود ۶۰ تا ۸۰% برسد، بیمار در اثر ضربه های شدید و یا اعمال جراحی طولانی دچار خونریزی می شود.
۳. در این بیماران میزان کاهش فاکتور انعقادی ۸ به ۸۰ تا ۹۰% می رسد و ضربه جزئی نیز ممکن است باعث خونریزی درون مفصل شود.
۴. در این گروه از بیماران میزان کاهش فاکتور انعقادی ۸ کمتر از ۵% است و خونریزیهای خود به خودی درون مفصل نیز در این بیماران ممکن است به وجود آید.
همچنین بیماری کریسمس(christmas disease) که به مراتب کمتر از هموفیلی دیده می شود نیز از بیماریهای خونی است که در اثر کمبود عامل انعقادی ۹ به وجود می آید و تظاهرات مفصلی مشابهی دارد.
علائم بالینی و عوارض بیماری هموفیلی:
در مرحله حاد بیماری که خونریزی درون مفصل همراه است مفصل متورم، دردناک و ملتهب و گرم است که موجب عوارض:
۱. از بین رفتن عضروف مفصلی
۲. تغییر شکل مفصل
۳. تشکیل کیست درون استخوان که در اثر خونریزی درون استخوان و جذب آب به وجود می آید
۴. خونریزیهای درون عضلانی و ایجاد علایمی شبیه سندرم و لکمن
درمان هموفیلی:
۱. بی حرکت کردن عضو به وسیله اسپیلنت
۲. تجویز فاکتور انعقادی
۳. کشیدن مایع مفصلی در مواردی که مفصل به شدت متسع شده باشد.
۴. اصلاح تغییر شکل مفصل به وسیله عمل جراحی و در مواردی که تخریب کامل مفصل وجود داشته باشد تعویض کامل مفصل ضروری است.
۵. تخلیه کیستهای استخوانی
فعالیتهای ورزشی در بیماران هموفیلی:
فعالیتهای بدنی مناسب در این بیماران همراه با اعمال روشهای درمانی، ضمن این که استرس چندانی بر سیستم انعقادی و مفاصل این افراد ایجاد نمی کند، موجب برآوردن نیازهای جسمی و روحی بیمار هموفیلی می شود و در آنها سلامتی و نشاط ایجاد می کند.
افراد هموفیلی چه نوع ورزشهایی را می توانند انجام دهند؟
شنا، پیاده روی، تنیس روی میز، دوچرخه سواری، و نرمشهای گوناگون از ورزشهای مفید برای این گروه بیماران است. در واقع ورزشهای مناسب مبتلایان به هموفیلی ، ورزشهای آیرابیک (هوازی) است که کمتر به مفاصل فشار وارد می آورد.
تمرینات هوازی تمریناتی هستند که با شدت و فشار کمتر و در مدت زمان طولانی تری قابل اجرا هستند و معمولاً زمان انجام آنها بیشتر از ۵ دقیقه است. مانند شخصی که پیاده روی می کند، می دود، دوچرخه سواری می کند یا به شنا کردن می پردازد که معمولاً زمان آن طولانی است.
توصیه های ضروری برای انجام فعالیت های ورزشی در بیماران هموفیلی:
۱. هنگام تمرین از کفش ورزشی مناسب و لباس راحت استفاده کنید.
۲. پس از ۵ دقیقه گرم کردن، برنامه ورزشی آیرابیک خود را شروع کنید.
۳. حداقل هفته ای سه روز به طور منظم و مستمر ورزش مورد علاقه خود را انجام دهید (مدت زمان انجام ورزش ۲۰ دقیقه در هر بار)
۴. از وارد آمدن فشار زیادکه باعث خستگی بیش از حد شود بپرهیزید. (فشار زیاد تمرینات ، افزون بر ایجاد خستگی مفرط، ممکن است خطر خونریزی درون مفاصل را در پی داشته باشد).
۵. برای خاتمه فعالیت آیرابیکی لازم است به تدریج آرام شده و سعی کنید در همان محیط چند دقیقه ای راه بروید.
ورزشهایی که بیماران هموفیلی باید از انجام آنها بپرهیزند:
۱. ورزشهای سنگین مانند وزنه برداری و ورزشهای شدید
۲. ورزشهای رقابتی، ورزشهای رزمی ، کشتی، فوتبال، بسکتبال
۳. سنگ نوردی و کوه پیماییهای دشوار
نکات مهم:
۱. افراد مبتلا به بیماری هموفیلی، لازم است در اولین ساعتهای صبح پس از تزریق داروی خود به ورزش بپردازند و لااقل سه روز در هفته به طور منظم و مستمر ورزش کنند.

۲. در بیماران هموفیلی شدید (گروه سوم و چهارم) که میزان کاهش فاکتور انعقادی ۸ در آنها بیشتر ۸۰% است، حتی انجام ورزشهای آیرابیک نیز باید با احتیاط کامل صورت گیرد و توصیه می شود این افراد پیاده روی آرام انجام دهند.

برگرفته از سایت راسخون