آثار منفی نوشابه های گازدار

تولیدکنندگان صنایع غذایی برای فروش بیشتر و ایجاد جذابیت در کالاهایشان اقدام به ایجاد تنوع در آنها میکنند که اگرچه این تنوع، محبوبیت کالا را نزد مشتریان بالا میبرد و سود بیشتری را برای آنها به همراه دارد، اما ممکن است مشکلات بسیاری را برای مصرف کنندگان به وجود آورد؛ مثلا افزودن گاز به انواع نوشابه ها میتواند شرایط حسی مطلوبی را در دهان به وجود آورد، ولی از طرفی هم تهدیدی جدی برای سلامت مردم به شمار میآید.
گاز نوشابه، در مرحله اول روی حس چشایی افراد تأثیر میگذارد و باعث میشود که عملکرد این حس از حالت طبیعیاش خارج شود. این اختلال در کارکرد حس چشایی، تولیدکننده را مجبور میکند که به هر یک لیوان نوشابه، حدود ۲۴ گرم شیرینی خالص (معادل ۸ حبه قند) بیفزاید تا فردی که آن نوشابه را مینوشد، بتواند حس شیرینی را خوب درک کند. حتماً همه شما از مضرات مصرف زیاد مواد قندی به خوبی آگاه هستید.
نکته دیگر اینکه گازی که در نوشیدنی هایی مثل آب یا نوشابه وجود دارد، گاز CO2 است که وقتی با آب ترکیب میشود، اسیدیته خون را بالا میبرد و این افزایش اسیدیته خون در تماس با سلولهای استخوانی، املاح آنها را برداشت میکند و مشکلات استخوانی عدیدهای را برای افراد به وجود می آورد.
بگذارید کمی سادهتر برایتان بگویم. املاح باید به طور طبیعی در استخوانها رسوب کنند تا باعث مستحکم شدن آنها شوند، اما وقتی که اسیدیته خون بالا میرود، نه تنها این رسوب املاح در حالت عادیاش رخ نمیدهد، بلکه با برداشت املاح از استخوانها، تراکم آنها کمتر و احتمال بروز ناراحتیهای مربوط به استخوان هم بیشتر میشود.
در ضمن، این مشکلات استخوانی با مصرف نوشیدنیهای گازدار توسط سالمندان یا کسانی که پا به سن میگذارند و ناراحتیهای استخوانی هم در کمینشان است، بیشتر میشود.
راستی، اینکه گفتم آب یا نوشابه گازدار، به این خاطر بود که دوغهای گازدار از این قاعده مستثنی هستند. گاز موجود در دوغها گاز CO2 نیست. این گاز در اثر تخمیر قند لاکتوز در شیر یا دوغ به وسیله میکروارگانیسمها به وجود میآید که حالت اسیدی ندارد و نمیتواند مانند آب یا نوشابه گازدار هم ضرر داشته باشد. هر چند که توصیه بنده به تمام آنهایی که در معرض ابتلا به مشکلات استخوانی هستند این است که برای کنترل، پیشگیری یا عدم پیشرفت بیماریشان، از مصرف هر نوع نوشیدنی گازدار پرهیز کنند.نوشابه استخوان را نابود میکند
نوشابههای گازدار به جزئی تقریبا جدانشدنی از سفرهها تبدیل شده، البته استفاده از دوغ در سالهای اخیر، رشد خوبی داشته، اما به موازات آن انواع نوشابهها و نوشیدنیهای جدیدتر هم به بازار آمدهاند تا از رقابت جا نمانند.
نمونهای از این نوشابه های رنگارنگ، نوشابههای کولادار(نوشابه های سیاه) است. تا کنون در مورد خطر نوشابههای گازدار معمولی، که حاوی سودا یا کربنات سدیم هستند، هشدارهای زیادی منتشر شده، اما در مورد کولا و خطرهای احتمالی آن، آگاهی کمتری داریم.
به تازگی مطالعهای در نشریه «تغذیه بالینی آمریکا» منتشر شده که نشاندهنده تاثیر مخرب کولا بر سلامت استخوانهای زنان است.
در مطالعه این محققان در دانشگاه تافتس، بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ زن و مرد با متوسط سن ۶۰ سال بررسی شده اند؛ گروهی از این افراد روزانه ۵ وعده انواع نوشابههای گازدار را مصرف میکردند که حداقل ۴ نوبت آن، حاوی کولا بوده است.
ارزیابی وضعیت تراکم استخوانی این افراد در سه نقطه از استخوان لگن نشان داد، استخوان زنانی که طرفدار سر سخت این نوشابهها بودهاند، حاوی مواد معدنی کمتری در مقایسه با سایر زنان است.
این نتایج بعد از آن به دست آمد که اثر سن، قطع قاعدگی و ورود به مرحله یائسگی و میزان کلسیم و ویتامین D دریافتی، بر روی تراکم استخوانی این افراد حذف شده بود. بنابراین میتوان گفت جدا از این عوامل، مصرف نوشابههای حاوی سودا و کولا، میتواند موجب بالا رفتن احتمال کاهش تراکم استخوانی در زنان شود.
هنوز دلیل واقعی چنین تاثیر مخربی شناخته نشده، اما این محققان ۳ توجیه احتمالی را برای این تاثیر ارائه کرده اند: اولین و سادهترین توجیه این است که:
افرادی که به مصرف این نوع نوشابه ها علاقه ی بیشتری دارند، قاعدتا نیاز خود را به مایعات، با این نوشابه ها تامین میکنند، بنابراین کمتر به سراغ نوشیدنیهای سالمتر، که حاوی کلسیم و ویتامین D بیشتری هستند، میروند.توجیه دوم این است که:
احتمالا کاهش تراکم استخوانی به دلیل وجود “کافئینی” است که در نوشابههای کولادار مورد استفاده قرار میگیرد. پیش از این رابطه مصرف بیش از اندازه کافئین با پوکی استخوان در مطالعات قبلی مشخص شده بود.و توجیه سوم این که:
توجیه سوم این محققان به وجود ماده دیگری به نام “اسید فسفریک” در نوشابههای گازدار برمیگردد. این اسید برای خنثی شدن، به کلسیم دریافتی از مواد غذایی متصلشده و مانع جذب آن میشود، بنابراین نیاز بدن به مصرف کلسیم چند برابر میشود، این در حالی است که اغلب افراد همان مقدار توصیهشده برای دریافت روزانه ی کلسیم را هم به زحمت دریافت میکنند.
البته در نوشیدنیهایی مثل شیر و دوغ نیز تا اندازهای اسید فسفریک وجود دارد، اما فرق آنها با نوشابه های گازدار در این است که لبنیات، همزمان کلسیم نیز دارند و این از کمبود کلسیم ناشی از اختلال جذب آن پیشگیری میکند.
کمبود دریافت کلسیم یا اختلال در جذب آن، منجر به کاهش تراکم مواد معدنی موجود در استخوانها و بروز بیماری پوکی استخوان میشود. در این بیماری، چنان که از اسم آن پیداست، استخوانها نرم و شکننده شده و با کوچک ترین ضربه و فشار، ممکن است دچار شکستگی شوند. این امر موجب ناتوانیهای حرکتی در زنان سالمند شده و کیفیت زندگی آنها را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد.
از آنجا که این بیماری درمان مؤثری ندارد و هیچ علامت مشخصهای هم ندارد که بتوان زودتر از وجود آن مطلع شد، کارشناسان تغذیه توصیه میکنند در رژیم غذایی خود دقیق باشید تا بتوانید از این بیماری پیشگیری کنید.
نیاز بدن به کلسیم و ویتامین D ، در گروههای سنی مختلف و وضعیتهای گوناگون زندگی مثل بارداری و شیردهی، متفاوت است، اما به طور معمول گفته میشود اگر فرد بزرگسالی نتواند از طریق تغذیه صحیح، روزی ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلیگرم کلسیم دریافت کند، باید با مشورت پزشک خود، از مکملهای حاوی این ماده معدنی استفاده کند تا بتواند در برابر ابتلا به پوکی استخوان، از خود محافظت کند.
نوشابه های گازدار، یکی از مهمترین عوامل تولید سنگ کلیه
تحقیقات نشان داده است که انواع نوشابههای گازدار ( سودا ) بیماریهایی چون پوکی استخوان ، چاقی ، پوسیدگی دندان و بیماریهای قلبی را تشدید میکنند. اما با تمام اینها یک چهارم مصرف سالیانه نوشیدنیها را انواع سودا تشکیل میدهد. امروزه مقدار متوسط مصرف نوشابههای غیرالکلی و گازدار ( سودا ) بسیار بالا است. هر قوطی نوشابه گازدار معادل ۱۰ قاشق شکر، ۱۵۰ کالری و ۵۵ ـ ۳۰ میلی گرم کافئین دارد و سرشار از رنگهای مصنوعی است. این مقدار شکر، کالری و مواد افزودنی مضر در یک محصول که هیچ ارزش غذایی ندارد، نگران کننده است. به علاوه نوجوانان و کودکان، از مصرف کنندههای اصلی این نوشیدنی ها هستند. مواد اصلی تشکیل دهنده یک نوشابه گازدار- اسید فسفریک : این ماده موجب کاهش جذب کلسیم و در نتیجه ابتلا به پوکی استخوان و سستی دندانها می شود. همچنین اسید کلریدریک موجود در معده را خنثی می کند و باعث سوءهاضمه و جذب ناقص مواد غذایی می شود. – قند : سازندگان نوشابه های گازدار بزرگترین مصرف کنندهی قند تصفیه شده هستند. مصرف زیاد قند میزان انسولین خون را بالا میبرد و منجر به افزایش فشارخون و کلسترول ، بروز بیماری های قلبی ، دیابت ، چاقی و پیری زودرس میشود. بیشتر انواع سودا، بیش از ۱۰۰ درصد مقدار قند مورد نیاز روزانه را تامین میکنند. – آسپارتام (ASPARTAME) : این ماده شیمیایی در سوداهای رژیمی به عنوان جانشین قند به کار میرود و بیش از عارضه جانبی دارد که از جمله میتوان به تومور مغزی ، معلولیت جنین ، دیابت ، عدم تعادل حسی و بروز حمله های صرع اشاره کرد. به علاوه، زمانی که آسپارتام مدت زیادی در فضای گرم نگهداری شود به متانول تبدیل میشود. متانول الکلی است که میتواند به آلدئین یا اسید فرمیک که از عوامل سرطان زا هستند ، تبدیل شود. – کافئین : کافئین موجب بروز اضطراب ، فشار خون بالا ، ضربان نامنظم قلبی یا تپش قلب و بالا رفتن مقدار کلسترول خون میشود. همچنین ویتامینها و مواد معدنی را می سوزاند و موجب بروز سرطان و مشکلاتی در بارداری می شود.
در نهایت باید گفت که مصرف نوشابه های گازدار یا ساده ، علاوه بر داشتن مضرات فراوان، به دلیل دارا بودن کالری بالا ، اشتهای افراد را برای مصرف مواد غذایی مفید مانند سبزیجات، پروتئین ها، لبنیات و سایر موادمغذی کاهش می دهند.
انواع نوشابه های گازدار ( سودا ) وضعیت بیماریهایی چون پوکی استخوان ، چاقی ، پوسیدگی دندان و بیماریهای قلبی را تشدید میکنند.
افرادی که به مصرف این نوشابه ها روی می آورند مصرف شیر و فرآورده های مشابه آن را کاهش میدهند. همین امر باعث میشود افرادی که این نوشابه ها را مصرف می کنند ، کمتر از آنهایی که این نوشابه ها را مصرف نمیکنند کلسیم به بدنشان برسد. این موضوع به ویژه برای دختران جوان که نیاز به کلسیم زیاد دارند ، در آینده میتواند مشکل ساز باشد.
نوشابه ها به دلیل داشتن کالری بالا و شکر باعث چاقی و پوسیدگی دندان نیز میشوند. همچنین قند موجود در آنها برای بیماران مبتلا به دیابت بسیار خطرناک تر از سایر قندها میباشد.
همچنین تحقیقات نشان می دهد که نوشابه های گازدار ( انواع کولا ) یکی از مهم ترین موادی است که موجب تولید سنگ کلیه میشود.
نکته قابل توجه دیگر در انواع این نوشابهها آن است که کارخانجات سازنده به هر دلیل مواد افزودنی مانند کافئین یا حتی داروهای اعتیادآور به این نوشابه ها اضافه میکنند تا افراد به مصرف آنها عادت کنند. تحقیقات یکی از مؤسسات بهداشتی آمریکا نشان می دهد، علت اصلی فروش بالای برخی از این نوشابهها وجود بیش از حد این مواد در آنها میباشد.
ترک عادت مصرف این نوشیدنی ها ساده ترین راه برای رسیدن به سلامتی است. فراموش نکنید که بهترین راه حفظ سلامتی استفاده هرچه بیشتر از مواد غذایی طبیعی است.