بسیاری از زنان در آرزوی مادر شدن زندگی را سپری می‌کنند. انواع اقدامات را انجام می‌دهند تا به هدف خود برسند. اما هنگامی که باردار می‌شوند، نمی‌دانند که در ۱۵ تا ۲۰ درصد موارد در معرض عوارض گوناگونی قرار دارند یا اینکه چه تمهیداتی باید بیندیشند تا بارداری سالمی داشته باشند؟ مهم است بدانیم که چه کارهایی موجب ایجاد خطر برای زنان باردار می‌شود.
دکتر آزیتا صفارزاده، متخصص زنان و فلوشیپ لاپاروسکوپی و نازایی در این خصوص توضیح می‌دهند:
در دوران حاملگی می‌شود ورزش کرد؟
بله، انجام حرکات ورزشی و تقویت عضلات پیش، حین و پس از حاملگی به خانم‌های محترم توصیه می‌شود. اگر در زندگی روزمره عادت به ورزش داشته‌اید، در هنگام حاملگی آن را ادامه دهید. تنها این نکته را به خاطر بسپارید که در حاملگی نباید تا حد خستگی مفرط به ورزش کردن ادامه داد. ورزش‌های ایروبیک همانند پیاده روی، دویدن، دوچرخه‌سواری و شنا بسیار مناسب دوران بارداری هستند ولی باید از انجام ورزش‌های رزمی و بوکس در حین بارداری اجتناب کرد. انجام ورزش شنا در حاملگی به انجام ساده‌تر زایمان و کنترل اضافه وزن در حین بارداری کمک کرده و با کاهش وزن خانم حامله در آب از صدمه به مفاصل زانو جلوگیری می‌شود.
در موارد خاصی باید از انجام ورزش اجتناب کرد و یا حتماً با نظر پزشک اقدام به این کار کرد. این موارد عبارتند از: تهدید به سقط که همراه خون‌ریزی سه ماهه اول باشد و حاملگی‌های چند قلویی و بیماری قلبی و ریوی شدید و احتمال زایمان زودرس که با کوتاه شدن طول دهانه رحم همراه است.
آیا در دوران حاملگی می‌توان به مسافرت رفت؟
به طور کلی اگر حاملگی طبیعی باشد و احتمال سقط و یا زایمان زودرس را نداشته باشیم، بله ولی خانم حامله باید هر یک ساعت یک بار به مدت یک ربع قدم بزند تا از بروز لخته در سیاهرگ‌های پای وی جلوگیری شود ولی در کل اگر بتوان از مسافرت‌های طولانی در سه‌ماهه اول و سوم خودداری کرد، بهتر است. در اغلب کشورهای دنیا از پرواز خانم حامله بعد از هفت‌ماهگی ممانعت به عمل می‌آورند.
تغذیه هنگام حاملگی چگونه باید باشد؟
خانم حامله در ابتدای حاملگی به علت بروز تهوع و استفراغ باید از ۵ یا ۶ وعده غذایی مختصر استفاده کند که به شرح ذیل است: صبحانه و ساعت ۱۰ صبح یک میوه، ناهار مختصر و ساعت ۴ عصر یک نوع لبنیات به‌طور مثال، ۱۲۵ گرم ماست و شام مختصر و نوشیدن یک لیوان شیر گرم پیش از خواب.
نکته جالب توجه این است که افزایش وزن بیش از ۱۲ کیلوگرم حتی تا ۳۰ کیلوگرم در حاملگی در ایران یک امر بسیار معمولی است در حالی که باید بدانیم که بسیاری از عوارض حاملگی با افزایش وزن حین دوره‌بارداری افزایش می‌یابند که از جمله دیابت حین بارداری و بزرگ شدن جنین و افزایش احتمال زایمان دشوار و درنهایت سزارین را می‌توان نام برد. به طور کلی مصرف انواع ویتامین‌ها، آهن و کلسیم در حاملگی توصیه می‌شود. با مصرف اسید فولیک به مقدار یک میلی‌گرم از سه ماه قبل از حاملگی می‌توان از بروز اختلالات سیستم عصبی جنین جلوگیری کرد.
آیا مصرف دارو در بارداری مجاز است؟
مصرف داروها در بارداری را به پنج گروه تقسیم بندی کرده‌اند که از بی خطرترین که در گروه A می‌گیرد تا پرخطرترین در گروه X، متفاوت هستند. در هر حال، پیش از شروع مصرف هر دارویی باید با پزشک خود مشاوره کنید و به خصوص در سه ماهه اول تا حد امکان از مصرف دارو خودداری کنید.
آیا لازم است که خانم حامله با دندانپزشک مشاوره کند؟
بله، ویزیت در ابتدای حاملگی و حتی پیش از حاملگی به خانم‌ها توصیه می‌شود و انجام اغلب عمل‌های ترمیمی در حاملگی بی خطر است. تنها باید به دندانپزشک خود یادآور شوید که حامله هستید.
آیا مصرف سیگار و دیگر مواد مخدر در حاملگی مجاز است؟
خیر مصرف سیگار و مواد مخدر سبب اختلال در خون رسانی به جنین و کوچکی بیش از حد وی و گاه حتی مرگ داخل رحمی‌جنین می‌شود. حتی مادر باردار نباید در معرض دود سیگار دیگران قرار بگیرد و به اصطلاح، سیگاری دست دوم باشد و دود سیگار را به صورت تحمیلی، استنشاق کند.
