پیمان داری با امام زمان (عج)

پرسش: عهدی که حدیث «و لو اَنّ أشیاعنا ـ وفقهم اللّه اطاعته ـ علی اجتماع من القلوب فی الوفاء بالعهد علیهم، لما تأخّر عنهم الیُمن بلقائنا»    (احتجاج، ج ۲، ص ۳۱۵.)    به آن اشاره دارد به چه شکل عمل کردنی است؟

پاسخ: شیخ مفید از علمای بزرگ شیعه در قرن چهارم هجری است که در رشته کلام متخصص بود. وی از فقهای بزرگ محسوب می‏شود و کتاب‏های بسیاری از او در دست است. از امام زمان علیه ‏السلام دو نامه به این دانشمند بزرگوار رسیده است. حدیث یاد شده، فرازی از یکی از این نامه‏ هاست. حضرت، در این نامه به شیخ مفید می‏نویسد که اگر شیعیان به عهدی که با ما بسته بودند وفا می‏کردند، از دیدار ما محروم نمی‏شدند. در حقیقت، حضرت در این نامه، علت اصلی غیبت خود را مردم دانسته است. چرا مردم از مشاهده جمال نورانی حضرت محرومند؟ خواجه نصیر طوسی در کتاب «تجرید الاعتقاد» می‏نویسد که دلیل غیبت امام زمان علیه‏ السلام به خود مردم بازمی‏گردد. اگر مسلمانان، به خصوص شیعیان، شرایطش را داشتند، غیبت امام، این اندازه به درازا نمی‏کشید. حال، پرسشی که مطرح می‏شود این است که مراد از این عهد چیست؟ مکتب شیعه به اصول و ضوابطی پایبند است که هم جنبه سیاسی و هم جنبه عقیدتی دارد. برخی از شیعیان این اصول را مراعات نکرده‏اند. برای نمونه می‏توان گفت بعضی از شیعیان اسرار امامان معصوم علیهم ‏السلام را حفظ نکردند، آنجا که باید، تقیه نمی‏کردند و آنجا که باید، سخن نمی‏گفتند. این ناپایبندی به عهد، به طور طبیعی سبب می‏شود که ظهور حضرت مهدی علیه‏ السلام به تأخیر بیفتد و مشاهده حضرت، برای مردم امکان‏پذیر نباشد. روایت است که اگر شیعیان، تقیه می‏کردند و اسرار ما را حفظ می‏کردند، برای مثال در فلان سده، ظهور امام مهدی علیه ‏السلام محقق می‏شد اما چنین نکردند. پیمان دیگرِ مؤمنان این است شیعه حقیقی باشند. در صورت پایبندی به این عهد، طبیعی است که امام زمان علیه ‏السلام ظهور کند و جهان را پر از عدل و داد فرماید. بی‏گمان، شیعیان هستند که باید زمینه ظهور را آماده کنند. برای مثال، چنان که در روایات نیز اشاره شده، تعداد یاران حضرت ۳۱۳ نفر است؛ نیروهایی که هر کدام توان اداره یک کشور را دارند. طبیعی است که تا این تعداد افراد فراهم نشود، از ظهور خبری نخواهد بود، پس باید آمادگی در میان مردم فراهم شود. 
 (ینابیع الموده، ص ۵۰۹ .)    آری، آمادگی باید به حدی برسد که بتوان حکومت جهانی تأسیس کرد؛ وگرنه حضرت مهدی علیه ‏السلام بنا ندارد ظهور کند و همه انسان‏ ها را بکشند، بعد بگوید حکومت جهانی تشکیل دادیم.

پرسش: آیا وفا به عهد، همان عمل صالح است یا منظور دعا برای فرج حضرت است؟

پاسخ: اعمال صالح، اصطلاح عام است. یکی از اعمال صالح این است که شیعه بر حسب دستور، تقیه کند، اسرار اهل بیت را حفظ نماید و به این استعداد و ظرفیت برسد که آنچه را امام به او می‏گوید اجرا کند. همین تقیه، نمونه خاص تعهدی است که شیعه اجرا نکرده است. بنابراین منظور از اعمال صالح، هر عمل پسندیده ‏ای است که شیعه باید انجام دهد؛ و خاص، اینکه اسرار ائمه اطهار را حفظ کند. در روایات آمده است: اگر شما اسرار را حفظ می‏کردید ظهور به تأخیر نمی ‏افتاد.    (اصول کافی، ج ۱، ص ۳۶۸.)