چگونه از کار دیگران گره‌گشایی کنیم؟

یکی از برنامه های بنیادی و اساسی  که با تامل در آیات و روایات می توان به آن دست یافت گره گشایی و کمک به خلق الله است که بسیار مورد تاکید قرار گرفته است . در کمک به دیگران فرقی بین انسانها وجود ندارد هرچند که ثروتمندان به دلیل توانایی مالی وظایف سنگین تری دارند چرا که همیشه وظایف بر اساس امکانات تعیین می شود اما از آنجا که انسانها رئوف هستند، بی نیازها نسبت به نیازمندان مهربانی و عطوفت می کنند و در مسائل مالی به یکدیگر کمک می کنند.  چنانکه پیشوای هفتم امام موسی کاظم(علیه السلام) نسبت به همه ی مردم، با مهربانی و عاطفه رفتار می کرد و در رفع حوایج و مشکلات آنان سعی و کوشش فراوان داشت. هیچ کس به سوی خانه ی آن حضرت روی نمی آورد مگر آنکه خوشحال و راضی برمی گشت. « علی بن طاهر صوری » از یکی از اهالی ری نقل می کند که می گفت:
یکی از نویسندگان «یحیی بن خالد» به حکومت ری منصوب شد. من مقداری از مالیات بدهکار بودم و می ترسیدم که اگر آن را از من مطالبه کند تهیدست شوم . عده ای گفتند: او طرفدار مذهب اهل بیت است ولی من همچنان از رفتن پیش او بیمناک بودم . سرانجام تصمیم گرفتن به مکه روم و مولایم موسی بن جعفر (علیه السلام) را در جریان بگذارم . پس از اینکه خدمت امام (علیه السلام) رسیدم ، آن حضرت نامه ای بدین مضمون به والی ری نوشت: «به نام خداوند بخشنده مهربان . بدان ! برای خداوند در زیر عرشش سایه ای است که از آن بهره ای نمی گیرد مگر کسی که به برادرش نیکی کند، یا او را از غم و اندوهی رهایی بخشد و یا او را خوشحال سازد؛ حامل نامه برادر توست . و السلام .
پس از بازگشت به نزد والی رفتم و گفتم : فرستاده امام « صابر» هستم . 
والی ، با پای برهنه تا در خانه آمد و مرا در بغل گرفت و بوسید و از حال امام (علیه السلام) پرسید و پس از مشاهده دستخط امام (علیه السلام) نیمی از اموال خود را به من داد .آنگاه دفتر مالیات را خواست و روی اسم من قلم کشید و نسبت به بدهی هایم قبض رسید داد….(بحارالانوار ، ج ۴۸ ، ص ۱۷۴)
کمک به دیگران تنها به مسائل مالی مربوط نمی شود بلکه هر کس در حد وسع و توانش اگر بتواند گره ای از کار مومنی بگشاید باید به هم نوعش کمک کند مثلا در مسائل معنوی  مانند راهنمایی کردن در مسائل زندگی، مشکل اداری، اجتماعی، اندوه زدایی از دیگران و… هم اگر کاری از دستمان بر میایید برای یکدیگر انجام دهیم چنان‌که پیامبر گرامى اسلام(ص) مى‏‌فرماید: «مؤمنان برادران یکدیگرند که بعضى از آنان نیازهاى بعضى دیگر را رفع مى‏‌کند و خداوند هم نیازهاى او را برآورده مى‏‌کند. از بهترین اعمال این است که انسان مؤمنى را شاد، یا گرسنگى را از او دفع کند و از غصه برهاند یا قرض او را ادا کند یا به او لباس بدهد.»
کارگشایی و گره گشای دیگران بودن یک هنری است که نصیب هرکسی نمی شود . ممکن است در طول روز کارهای خیر زیادی برای دیگران انجام دهیم اما می بینیم که با وجود گره گشا بودن، عملمان بی تاثیر  است و آنچنان که باید آثار و برکاتی ندارد اما دلیل آن چیست ؟ گاهی می بینیم که برخی با کمک های مادی و معنوی خود گره گشای دیگران هستند اما از آن طرف با فاش کردن کمک خود به دیگران باعث آبرو ریزی می شوند و هم اجر خود را از بین می برند و هم آبروی طرف مقابل را می ریزند اینجاست که امام علی علیه السلام فرموده اند: کارگشائی از مردم کامل نمی‌شود مگر به سه چیز: کوچک شمردن آن تا خود بزرگ گردد، پنهان نگهداشتن آن تا خود آشکار شود، شتاب و سرعت در آن تا گوارا گردد. (بحارالانوار، ج۷۴،ص۳۱۸)
همچنین از امام صادق علیه السلام نقل شده است که  اگر کسی بداند که برادر مومنش به کمک نیاز دارد و نیاز او را برطرف نکند تا اینکه سؤال نماید و سپس اقدام کند خداوند به او پاداش نمی‌دهد. (بحارالانوار، ج۷۴، ص۳۱۲)
کمک به خلق و گره گشایی از کار یگدیگر یک از کارهای مستحبی است که در روایات و سیره بزرگان به عنوان یکی از برترین اعمال مستحبی شمرده شده است .چه خوب است که اگر کاری از دستمان بر می آیید  با شاد کردن دلی، خدا  و مخلوق خدا را شاد کنیم و خود را از اجر و ثواب دنیوی و اخروی محروم نکنیم .  از این‌رو سعدی نیز این مضمون را به صورت شعر اینگونه بیان کرده است: تا توانی به جهان خدمت محتاجان کن               بـه دمـی یا دِرَمـی یا قـلـمی یا قـدمـی