۱۶-انواع ترس در کودکان

بسم الله الرحمن الرحیم
کارشناس: استاد میردامادی
عنوان: انواع ترس در کودکان

ترس در کودکان به دو شکل دیده می شود:
ترس در کودکان کوچکتر و کم سن و سال تر (کودکان زیر ۵-۴سال) که بیشتر به‌صورت ترس از افراد غریبه و حیوانات قوی‌هیکل اتفاق می‌افتد.
ترس در کودکان بزرگ‌تر (۸-۷ سال به بالا) که به‌صورت ترس از تاریکی، غول و هیولا، حیواناتی مثل گربه و سوسک و صداهای بلند مثل رعدوبرق….
به این نکته باید توجه کنیم که بعضی از ترس‌ها خیلی طبیعی است و در روند رشد طبیعی کودک اتفاق می‌افتد و با بی‌توجهی در خیلی از مواقع عبور می‌کند و از بین می‌رود.
ولی بعضی از اوقات این ترس‌های طبیعی تبدیل به ترس‌های مرض گونه می‌شود. چه اتفاقی می‌افتد که این حالت رخ می‌دهد؟
تقلید
کودکی که در خانواده‌ای بزرگ می‌شود و شاهد این است که مادر از سوسک می‌ترسد و فریاد می کشد و یا خواهرش از صدای رعد و برق می ترسد، قطعا به این فکر می کند که این موقعیت یک موقعیت خطرساز است و او هم به تقلید از دیگران می ترسد.
تجربه قبلی
کودک در یک فضای شادی بوده، مثلاً روی سرسره و تاب بوده و زمین‌خورده است. و تجربه ناخوشایندی را داشته است ممکن است که از این وسیله بترسد.
تخیلات
کودکی که هنوز در سنی است که مرز بین واقعیت و خیال را نمی‌تواند تشخیص بدهد ممکن است که با آن تصورات و تخیلاتش یک تصاویری بسازد که خیلی هم برایش ترسناک است. مثلاً تصویر غول و هیولای…
تنبیه نادرست
کودکی که مادرش یا پدرش به‌خاطر رفتار ناشایستی او را در یک حمام تاریک یا اتاق تاریک قرار می‌دهد قطعاً از فضای تاریک می‌ترسد.

درمان ترس چگونه است؟
اول‌ازهمه وقتی که کودک از یک چیزی می‌ترسد سعی کنید که احساساتش را درک کنید، بازخورد خوبی از احساساتش به او بدهید. مثلاً بگویید: به نظر می‌رسد که تو ترسیدی، ناراحتی…!!! نه تثبیتش کنید، نه تقویتش کنید و نه به او بگویید که این احساس، یک احساس غلطی است. از این جملات استفاده نکنید: تو که دیگر بزرگ شدی، از رعدوبرق نباید بترسی، ببین دوستت از سگ نمی‌ترسد! اینها اشتباه است و این معنی را می‌دهد که احساسات کودک را نادیده می‌گیرید.

اگر سن کودک بیشتر و بزرگ‌تر است از او بخواهید که در مورد ترسی که دارد صحبت کند. می‌توانید با کشیدن نقاشی از ترس‌ها شروع کنید. باب صحبت را باز کنید و خود این حرف‌زدن در مورد ترس‌ها با عج می‌شود که اضطراب آن ترس هم کاهش پیدا کند.

اگر قرار است کودک در یک فضایی قرار بگیرد که تجربه ترسناکی را داشته باشد، مثلاً بیمار است و می‌خواهد بیمارستان برود. از قبل به او توضیح داده بشود. که الآن می‌رویم دکتر و آمپول می‌زند و کمی درد دارد. یعنی واقعیت را به او توضیح بدهیم. بنابراین در مورد شرایطی که بنا هست قرار بگیرد توضیح می‌دهیم.

مواجهه سازی راه دیگر درمان است. یعنی کودکی که از سگ و گربه و افراد غریبه می‌ترسد سعی کنید که آهسته‌آهسته او را با آن ترس مواجه کنید. در کنار آن مراقب امن که معمولاً پدر و مادر است کنارش باشند و خوب است که پله‌پله با آن ترس مواجه بشود. کنار مادر یا پدر نزدیک سگ بشود و نوازش کند و بدین ترتیب آن ترس از بین برود.