۴۵.ایجاد روحیه همیاری در فرزندان

بسم الله الرحمن الرحیم
کارشناس: استاد تراشیون
عنوان: ایجاد روحیه همیاری در فرزندان

یکی از خصلت ها و ویژگی های مثبت در تربیت، داشتن روحیه همیاری و دگریاری است. این روحیه را باید در فرزندانمان شکل بدهیم.
این که در خانه مشارکت داشته باشند. در کارهایی که به آنها سپرده می شود نه نیاورند و همکاری کنند. این را باید با یک سری از ویژگی ها در فرزندان شکل بدهیم. اینطور نیست که این روحیه به خودیِ خود محقق بشود.

راهکارهای ایجاد روحیه همیاری د رفرزندان:
۱- گاهی اوقات به فرزندان کارهایی را نسپاریم که خاطره بَدی از آن کار داشته باشند.
چون یک زمانی کاری را به فرزند می سپاریم که در حد و اندازه و ظرفیت او نیست. مثلا اتاقش نامرتب است، خود مادر هم اگر اتاق را نگاه کند وحشت می کند که چطور باید تمیز کند؟!
این کار را به فرزند می سپاریم و به او می گوییم که خودت باید تمیز و مرتب کنی!
این نکته منفی را شکل می دهد. یعنی فرزند ما با یک کار سنگینی رو به رو می شود که نمی تواند و لذا آن خاطره بَد از این فعالیت در ذهنش شکل می گیرد و در آینده هم خواهید دید که خیلی راحت هم این طور کارها را قبول نمی کند.

 یک قانون و اصل در تربیت: همیشه آن اولین ها مهم هستند. یعنی ما باید ببینیم که با اولین کاری که می خواهد مواجه بشود، چطور مواجه می کنیم. او را در اولین بار چطور با نماز و حجاب مواجه می کنیم؟! با کار خانه و بازی با دوستان چطور این کار را انجام می دهیم؟!
اگر این اولین ها به شکل خوبی شکل بگیرد، ما مسیر تربیت را کمی هموار کرده ایم. ولی اگر خراب بشود و آسیب ببیند همین منجر به این می شود که فرزند سراغ آن رفتار و کار برود.
برای اینکه فرزند در کارهای خانه مشارکت داشته باشد به اندازه توانش از او کار بخواهیم.
خیلی دقت بکنیم که کارهای خانه به عنوان تنبیه برای بچه ها قرار داده نشود. خود این مورد نگاه فرزند به کار را منفی می کند. مثلا به فرزند بگوییم: امروز خیلی تلویزیون نگاه کردی تنبیه تو این است که بروی و ظرف ها را بشویی! در اینجا نگاه او را به کار منفی می کنیم. در حالی که باید نگاه فرزندان ما به کار خانه باید یک نگاه مثبتی باشد.
مرحوم آیت الله حائری شیرازی می فرمودند: کار خانه برای ما در دوران کودکی و نوجوانی به قدری دلچسب بود که هرگاه مادرمان می خواست ما را تنبیه کند، ما را از کار خانه محروم می کرد. بچه ها باید در این مسیر قرار بگیرند که کار خانه به عنوان یک ارزش محسوب بشود.
 نگاه والدین هم به کار خانه خیلی مهم است. مخصوصا مادران!
مادران نباید بدبختی و بیچارگی و مظلومیت خودشان را این بدانند که در خانه حتما باید در حال پخت و پز و تمیز کردن باشند. اگر این نگاه در خانه شکل بگیرد بچه ها خیلی به کار خانه اهمیت نمی دهند.
اما مادری که صبح از خانه بیدار می شود، وضو می گیرد و کار را برای خودش طبق روایت عبادت می داند و ارزش قائل بشود، بچه ها هم به همان میزان برای کارها ارزش قائل می شوند.

۲- اصل مشارکت
بچه ها را بصورت تنهایی به سراغ کار و فعالیت نفرستیم! برای کارها ساعتی را مشخص کنیم و تقسیم نقش داشته باشیم تا هر کدام از بچه ها یک بخشی از کارها را انجام بدهند. حتی مادر و پدر هم یک بخشی را انجام بدهند.
همین همنوایی و همسویی در محیط خانه انگیزه ساز خواهد بود. و درصد مشارکت را در محیط خانه افزایش خواهد داد.

۳- وقتی فرزندان کاری را انجام می دهند از آنها ایراد نگیریم!
گاهی اوقات توصیه و راهنمایی باید داشته باشیم ولی طعنه زدن و توبیخ کردن در ضمن کارها نباید باشد. یعنی اجازه بدهیم بچه ها در کاری که به سمت جلو می برند یک همنوایی و همسویی را با ما داشته باشند و برخورد مهربان و محبت آمیز ما را ببینند.

نکته ای برای جمع بندی:
فی نفسه بچه های ما می توانند یک بچه های همسو و همنوایی باشند به شرط اینکه ما از روش ها و اصول تربیتی استفاده بکنیم. نه در امور مشارکت و همیاری در کارهای خانه بلکه در همه امور. اگر ما روش ها را به خوبی بدانیم و از آنها به خوبی استفاده کنیم قطعا همیاری خوبی خواهیم داشت.