۵.نقش اساسی در تربیت فرزندان را پدر به عهده دارد، یا مادر یا هردو

بسم الله الرحمن الرحیم

کارشناس: استاد حائری شیرازی

عنوان:  نقش اساسی در تربیت فرزندان را پدر به عهده دارد، یا مادر یا هردو

سوال: با توجه به قوانین اسلامی، نقش اساسی در تربیت فرزندان را پدر به عهده دارد، یا مادر یا هردو؟

آیت الله حائری: بسم الله الرحمن الرحیم. این چه سؤالی است؟ چه کسی فکر می‌کند که مادر نقش اساسی ندارد، چه کسی می‌تواند فکر بکند که پدر نقش اساسی ندارد؟ مرحوم سید رضی، وقتی می‌خواهد مادرش را تمجید کند، این جوری می‌گوید، مادرش هم خیلی شخصیت بزرگی بود، این همان است که شیخ مفید شب خواب می‌بیند حضرت زهرا (سلام الله علیها) حسنین کوچک بودند، می‌سپرد آنها را به شیخ مفید، گفت یا شیخ! علمهما الفقه. شیخ مفید اصلاً تعجب کرد، حسنین را من معلمشان بشوم؟! فاطمه زهرا بسپارد به من.

در فکر تعبیر خواب بود تا مادر سید رضی،  دست سید رضی و سید مرتضی را گرفته بود، آمده بود. گفت یا شیخ! علمهما الفقه! متوجه شد تعبیر خواب این است. سید رضی در شأن مادرش این جوری می‌گوید:

لَوْ کانَ مِثْلُک کلَّ امٍّ بَرَهً غَنی الْبَنُونُ بِهْا عَنِ الآباءِ

 اگر مادرها، مثل تو خوب بودند، پسرها، مستغنی از پدر می‌شدند با چنین مادری. غَنی الْبَنُونُ بِهْا عَنِ الآباءِ؛ نه، هیچ وقت نه نقش پدر، جای نقش مادر را پر می‌کند، نه نقش مادر، جای پدر را. با این تفاوت که مادر جذب می‌کند فرزند را، به خانواده به خودش، به پدر. مادر می‌گیرد، پدر می‌نویسد. این جوری! شما این دست کاغذ را می‌گیرد، این دست روی آن می‌نویسد؛ این که می‌گیرد، مادر است، این که می‌نویسد، پدر است. گاهی هم می‌شود که مادرها فوق‌العادگی‌هایی دارند، هم می‌گیرند، هم می‌نویسند.

این که مادرها می‌توانند نقش بسیاری بالایی داشته باشند، معنایش این نیست که پدرها نمی‌توانند؛ نه، مادر و پدر مثل اکسیژن و هیدروژن هستند، ترکیب این‌ها آب است که با آب حیات پیدا می‌کند. یکی اقیانوس هیدروژن یا یک اقیانوس اکسیژن، کار یک لیوان آب نمی‌کند، باید با هم باشند.

یک نکته اساسی اینجا ذکر می‌کنم این است که اتفاق پدر و مادر مهم است. پدر و مادر توانایی‌هایشان جمع جبری نشود، با تفاضلشان بچه را تربیت نکنند، با جمعشان تربیت بکنند. وقتی پدر و مادر روی روش‌های متفاوتشان مصر می‌شوند، بچه در تفاضل آنها تربیت می‌شود. تفاضل، نتیجه‌اش همیشه عدد مثبت نیست. شما بیست را از هجده کم کنید، نتیجه‌اش منهای دو است، بچه عقب می‌رود. توصیه من این است که بچه با هماهنگی پدر و مادر ساخته می‌شود.