کلیپ
پادکست
متن
بسم الله الرحمن الرحیم
کارشناس: استاد آل داوود
عنوان: محیط زیست جدید انسان‌ها
این روزها همه ما در حال زیست در فضای مجازی هستیم. در واقع فضای مجازی، به عنوان یک محیط زیست جدید و یک محیط زندگی تازه برای ما به حساب می آید.
و اگر مانند خیلی از حوزه ها و مسائل جهان حقیقی که ما نیاز داریم در آنجا آموزش ببینیم چطور باید با یک پدیده روبه رو بشویم (مثلا در محیط زیست حقیقی، چطور مهارت رانندگی را یاد بگیریم؟) در حوزه رسانه و فضای مجازی هم باید سواد رسانه ای را فرا بگیریم.
سواد رسانه ای به ما کمک می کند تا:
• بتوانیم پیام های رسانه را تحلیل کنیم.
• بتوانیم نگاه انتقادی به فضای پیام های رسانه ای داشته باشیم.
• هر پیامی که در فضای رسانه دیدیم، باور نکنیم!
• مخاطب منفعل در فضای رسانه نباشیم.
• بتوانیم به عنوان یک مخاطب فعال، در فضای رسانه؛ کنشگری کنیم!
یعنی: علاوه بر اینکه اگر پیام و اخبار جعلی را مشاهده کردیم، نه تنها تأثیری بر روی ما نگذارد، قدرت این را داشته باشیم که تحلیل بکنیم که این پیام ها و اخبارها چه هدفی دارند و توسط چه کسانی صادر شده؟ (در واقع: نه تنها اخبار جعلی را نمی پذیریم بلکه در مقابل آنها به عنوان کسی که در این فضا سواد و مهارت کافی داریم، بتوانیم با آنها مقابله کنیم و کنشگری داشته باشیم.)
چگونه در مقابل اخبار جعلی کنشگری داشته باشیم؟
علاوه بر اینکه خودمان تأثیری از آنها نمی پذیریم، برای دیگران هم آنها را بازنشر نکنیم! به دیگران بگوییم که این پیام ها جعلی هستند. و هدف سازندگان این اخبار را برملا کنیم.
این کنشگری این روزها در کشور ما که متاسفانه همه خانواده ها در یک جنگ شناختی الکترونیکی و فضای مجازی رها شده به سر می برند، بیش از هر زمان دیگری مورد نیاز است.
یک موضوع بسیار مهم:
اگر در قدیم به کسانی که خواندن و نوشتن می دانستند، با سواد گفته می شد، امروزه که بخش فراوانی از زندگی ما در فضای مجازی و رسانه در حال سپری شدن است، افراد بی سواد به اشخاصی گفته می شود که به راحتی هر پیامی را باور می کنند. قدرت تحلیل و نگاه انتقادی را نسبت به پیام ها ندارند.
ما باید یاد بگیریم که چطور از یک مخاطب منفعل تبدیل به یک مخاطب فعال بشویم؟!
بنابراین ما به این سمت حرکت خواهیم کرد که علاوه بر یادگیری سواد رسانه ای، به سمت تربیت رسانه ای هم حرکت کنیم. یعنی علاوه بر اینکه خودمان در این فضا قوی می شویم، باید کمک کنیم تا فرزندان و خانواده و جامعه مان هم قدرتمند بشود.